Odsetki podatkowe – ile wynoszą i jak je obliczyć?

Może zdarzyć się, że komuś nie uda się dotrzymać terminu i uregulować w odpowiednim czasie podatku. W takim przypadku konieczne jest opłacenie odsetek za zwłokę. Z tego artykułu dowiesz się, ile wynoszą aktualne stawki odsetek podatkowych, a także jak je obliczyć.

Czym są odsetki podatkowe i ustawowe?

Z odsetkami mamy do czynienia nie tylko, w momencie, gdy zalegamy z uregulowaniem podatku, ale także, gdy mamy zaległości względem innych podmiotów gospodarczych, czy też innych osób.

• Odsetki ustawowe to takie odsetki, które zostały uregulowane przez Kodeks cywilny.  Mają zastosowanie w umowach gospodarczych i umowach zawieranych pomiędzy osobami, które nie posiadają działalności gospodarczej.

• Odsetki podatkowe to odsetki, które są naliczane przez organy skarbowe, w momencie, gdy należności podatkowe nie są uregulowane w określonym terminie.

Ile wynoszą odsetki ustawowe?

Odsetki ustawowe są uznawane za najwygodniejszą formę uzyskania rekompensaty za zwłokę w spłacie. Istnieje możliwość z korzystania z nich w momencie, kiedy termin płatności minie, bez postępowania dowodowego. Nie wolno ich mylić z odsetkami umownymi. Odsetki ustawowe są stosowane w momencie, gdy inne nie zostały przewidziane w umowie, natomiast odsetki umowne mogą być przy tym wyższe. Ich wielkość można obliczyć za pomocą kalkulatora odsetek. Wprowadza się wtedy sumę należności, datę, od której naliczane są odsetki i datę płatności.

Zgodnie z art. 359 § 2 Kodeksu cywilnego, jeżeli wysokość odsetek nie jest określona w inny sposób, należą się odsetki ustawowe, których wysokość jest równa sumie stopy referencyjnej NBP i 3,5 punktów procentowych. Wysokość odsetek ustawowych jest zmienna i zależy od aktualnej stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego określanej przez Radę Polityki Pieniężnej, której wysokość może być zarówno niezmienna przez kilka lat, jak i ulegać częstym, nawet comiesięcznym zmianom np. w okresie wysokiej inflacji.

6 maja 2022 – podwyższenie odsetek podatkowych

Dnia 6 maja 2022 zostały podwyższone odsetki podatkowe, co jest skutkiem podwyższenia stopy lombardowej NBP.

Odsetki od zaległości podatkowych:

• 13,5 proc. w skali roku – jest to stawka podstawowa odsetek za nie spłacenie w terminie zaległości podatkowych;

• 6,75 proc. w skali roku – jest to stawka obniżona (50 proc. stawki podstawowej) odsetek za nie spłacenie w terminie zaległości podatkowych;

• 6,75 proc. w skali roku – jest to stawka opłaty prolongacyjnej (50 proc. stawki podstawowej);

• 20,25 proc. w skali roku – jest to stawka podwyższona (150 proc. stawki podstawowej) za nie spłacenie w terminie zaległości podatkowych.

 

Odsetki od zaległości podatkowych – jak je obliczyć?

Odsetki od zaległości podatkowych można w prosty sposób obliczyć samodzielnie. Wystarczy skorzystać z poniższego wzoru:

(Kz x Ld x S) / 365 = On = Opz

Kz – kwota zaległości

Ld – liczba dni opóźnienia

S – stopa odsetek za zwłokę

On – odsetki naliczone

Opz – odsetki naliczone zaokrąglone

Podane wartości należy przez siebie pomnożyć i podzielić przez 365 – liczba dni w roku. Otrzyma się w ten sposób odsetki od zaległości podatkowych. Należy pamiętać, aby odpowiednio je zaokrąglić. Jeśli końcówka obliczonej kwoty wynosi mniej niż 50 groszy, to należy ją pominąć, a w momencie, gdy końcówka kwoty przekracza 50 groszy, trzeba zaokrąglić ją do pełnej kwoty.

Jak korzystać z kalkulatora odsetek?

W Internecie znajduje się wiele stron, które posiadają kalkulator odsetek podatkowych. Jest to szybki sposób na obliczenie tej należności. Taki kalkulator uwzględnia też soboty i ustawowe dni wolne od pracy. Wystarczy tylko podać podstawowe informacje, w tym kwotę zaległości, datę zapłaty zaległości, a także datę, od której są naliczane odsetki.  Taki kalkulator pozwala obliczyć zarówno odsetki podatkowe, jak i ustawowe, wystarczy wybrać odpowiednią opcję na wybranej stronie. Kalkulator odsetek podatkowych można znaleźć również na oficjalnej rządowej stronie, pod adresem: https://www.podatki.gov.pl/kalkulatory-podatkowe/kalkulator-odsetek-za-zwloke-od-zaleglosci-podatkowych-oraz-oplaty-prolongacyjnej/.

Naliczanie odsetek podatkowych

W momencie, gdy termin zapłaty za zaległości podatkowe wypada w niedzielę, albo w dzień ustawowo wolny od pracy, termin zapłaty upływa następnego dnia. Dotyczy to zarówno odsetek ustawowych, jak i podatkowych.

• Odsetki ustawowe – według prawa cywilnego, soboty nie są traktowane jako dzień wolny od pracy i nie powodują przesunięcia się terminu zapłaty.

• Odsetki podatkowe – w tym przypadku sobota jest uznawana za dzień wolny od pracy. W wyniku czego termin zapłaty wypada na kolejny dzień roboczy, czyli innymi słowy, jeśli w sobotę przypada termin zapłaty, to przesuwa się on na poniedziałek.

Niższa stawka odsetek za zwłokę – kiedy?

Istnieje możliwość naliczenia niższej stawki odsetek za zwłokę. Aby tak się stało, podatnik musi samodzielnie dokonać korekty deklaracji, w czasie 6 miesięcy od dnia, w którym upłynął termin jej złożenia. Warto pamiętać, że należność koniecznie musi zostać spłacona w ciągu tygodnia od złożenia korekty. Tę należność można przeliczyć za pomocą kalkulatora odsetek. Obniżona stawka odsetek podatkowych wynosi 50 proc. ich wartości (6,75 proc. od 6 maja 2022).

Warto wiedzieć również, że stawka odsetek za zwłokę może być podwyższona (150 proc. ich wartości), w momencie, gdy tyczą się podatku akcyzowego lub podatku od towarów i usług, a podatnik zaniżył zobowiązanie podatkowe, albo zawyżył kwotę nadpłaty lub zwrotu podatku. W takim przypadku również należy złożyć deklaracje korekty w momencie otrzymania zawiadomienia o wszczęciu kontroli albo gdy zaniżone zobowiązanie, zawyżona kwota nadpłaty lub zwrotu przekroczy 25 proc. kwoty należnej i będzie wyższa niż pięciokrotność wynagrodzenia minimalnego.

Umorzenie odsetek podatkowych

Gdy istnieje uzasadniony powód, na wniosek podatnika fiskus może:

• odroczyć termin płatności podatku lub rozłożyć go na raty,

• odroczyć bądź rozłożyć na raty spłacenie zaległości podatkowej razem z odsetkami za zwłokę lub odsetki od nieregulowanych w terminie zaliczek na podatek,

• umorzyć w całości lub częściowo zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę albo opłatę prolongacyjną.

Umorzenie zaległości podatkowej sprawia, że jednocześnie następuje umorzenie odsetek za zwłokę w całości czy w takiej części, w jakiej została umorzona zaległość podatkowa. We wniosku o umorzenie odsetek podatkowych należy udowodnić urzędowi skarbowemu, że jest to uzasadnione ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym.

Rozpatrywane o umorzenie mogą być jedynie wnioski dotyczące jedynie zaległości podatkowej, czyli podatek, którego termin płatności upłynął.

Rozpatrzenie i odpowiedź na wniosek trwa przeważnie jeden miesiąc, w przypadku bardzo skomplikowanych spraw, czas rozpatrywania może rozciągnąć się do dwóch miesięcy.